Аюултай хог хаягдал гэдэг нь байгаль орчинд сөрөг нөлөө үзүүлэх, хүний эрүүл мэндэд хортой бодис агуулсан хог хаягдал юм. Эдгээр нь химийн, биологийн болон физикийн шинж чанараасаа хамааран хортой, шатамхай, идэмхий, хорт хавдар үүсгэгч, тэсрэмтгий зэрэг онцлогтой байдаг.
Аюултай хог хаягдлын төрлүүд
- Химийн хортой бодисын хаягдал
- Уусгагч, хүчил, шүлт, хүнд металл агуулсан бодис
- Будаг, лак, цавуу, цэвэрлэгээний бодис
- Эмнэлэг, био-анагаахын хаягдал
- Халдвартай хаягдал (цус, бохирдсон маск, тариур, мэс заслын багаж)
- Эм, вакцин, эмнэлгийн тоног төхөөрөмж
- Ахуйн аюултай хаягдал
- Хуучин батерей, зай хураагуур
- Гэр ахуйн химийн бодис (цагаан хэрэглэл цайруулагч, хор, шавьж устгагч)
- Гэрэл, флюоресцент чийдэн
- Аж үйлдвэрийн аюултай хаягдал
- Газрын тосны бүтээгдэхүүн, тосолгооны материал
- Уул уурхайн хаягдал (цианид, мөнгөн ус агуулсан бодис)
- Электрон хаягдал (компьютер, гар утас, электрон схем)
Аюултай хог хаягдлын хор хөнөөл
✅ Хүрээлэн буй орчныг бохирдуулна (ус, хөрс, агаар)
✅ Хүний эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөтэй (хорт хавдар, амьсгалын замын өвчин, мэдрэлийн системийн гэмтэл)
✅ Амьтан, ургамлын өсөлт хөгжилтөд сөргөөр нөлөөлнө
Аюултай хог хаягдлыг хэрхэн зөв зохицуулах вэ?
- Зөв ялгах – Энгийн хогноос тусад нь ялгаж, зориулалтын саванд хадгалах
- Хаяхдаа анхаарах – Хог хаягдлыг баталгаатай устгах эрхтэй байгууллагад өгөх
- Дахин боловсруулах – Боломжтой тохиолдолд дахин боловсруулж ашиглах
- Байгальд ээлтэй бүтээгдэхүүн хэрэглэх – Аюултай химийн бодис бага агуулсан бүтээгдэхүүн сонгох
- Олон нийтэд мэдээлэл түгээх – Хог хаягдлын хор уршгийг ойлгуулах, хариуцлагатай байх
Монгол Улс дахь зохицуулалт
Монгол Улсад "Аюултай хог хаягдлын тухай хууль", "Хог хаягдлын тухай хууль" зэрэг хууль, тогтоомжийн дагуу аюултай хог хаягдлыг тусгай зөвшөөрөлтэй компаниудаар устгуулдаг.
Аюултай хог хаягдлыг зөв зохицуулж, устгах нь бидний эрүүл мэнд, байгаль орчныг хамгаалах чухал алхам юм. Тиймээс хог хаягдлаа зөв ангилах, зохистой хаях, дахин боловсруулахад анхааръя! 🌱♻️
