1. Цаасан хог хаягдал гэж юу вэ?
Цаасан хог хаягдал нь бичиг цаас, сонин сэтгүүл, ном, картон хайрцаг, сав баглаа боодол гэх мэт целлюлозоос гарган авсан бүтээгдэхүүнүүдийн хэрэглээний дараах үлдэгдэл юм. Энэ төрлийн хог хаягдал нь бусад материалтай харьцуулахад дахин боловсруулах боломжтой, байгальд хурдан задардаг тул байгаль орчинд үзүүлэх хор хөнөөл бага байдаг.
2. Цаасан хог хаягдлын төрлүүд
📜 Бичгийн болон хэвлэлийн цаас – Албан бичиг, ном, сэтгүүл, хуучин сонин
📦 Картон болон цаасан хайрцаг – Сав баглаа боодол, гялгар уутгүй бор цаас
🎨 Зурах болон өнгөт цаас – Өнгөт болон бүрсэн цаас
🛍 Цаасан уут, савлагаа – Хүнсний бүтээгдэхүүний цаасан сав баглаа боодол
🚮 Бохирдсон цаас – Хоолны тос, усанд норсон, хуванцар бүрээстэй цаас
📌 Анхаарах зүйл: Пластик бүрээстэй, вакумдсан, тосонд бохирдсон цаасыг дахин боловсруулахад хүндрэлтэй байдаг.
3. Цаасан хог хаягдлын байгаль орчинд үзүүлэх нөлөө
📈 Ойн сан хомсдох – Дэлхий дээр үйлдвэрлэгдэж буй нийт цаасны 40%-ийг модноос гарган авдаг.
🌊 Усны хэрэглээ ихэсдэг – 1 тонн шинэ цаас үйлдвэрлэхэд ойролцоогоор 10,000-20,000 литр ус зарцуулдаг.
⚡ Их хэмжээний эрчим хүч хэрэглэдэг – Дахин боловсруулахгүй бол шинэ цаас гарган авахад их хэмжээний эрчим хүч шаардагддаг.
🚯 Хогийн цэгт хуримтлагддаг – Дахин боловсруулахгүй бол олон тонн цаас хогийн цэгт шингэлгүй хуримтлагддаг.
4. Цаасан хаягдлыг хэрхэн бууруулах вэ?
♻ Дахин боловсруулах – Хэрэглэсэн цаасаа ангилж, дахин боловсруулах үйлдвэрт өгөх
📄 Хоёр талдаа хэвлэх – Албан бичиг, хэвлэл, дэвтрийг үр ашигтай ашиглах
🌳 Цахим баримт хэрэглэх – Цаасны хэрэглээг багасгахын тулд цахим ном, баримт бичиг ашиглах
🛍 Цаасан уут дахин ашиглах – Нэг удаагийн биш олон дахин хэрэглэж болох савлагаа сонгох
📝 Хэрэггүй болсон цаасаа дахин ашиглах – Ноорог хийх, жижиг цаасан эд зүйл хийх
5. Цаасан хог хаягдлыг дахин боловсруулах үйл явц
1️⃣ Цуглуулах – Хуучин сонин, ном, хайрцаг зэргийг тусгайлан ялгах
2️⃣ Ангилах – Цэвэр, бохирдсон, дахин боловсруулах боломжтой эсэхийг тодорхойлох
3️⃣ Бутлах, холих – Ус болон химийн бодистой холин целлюлоз болгон задлах
4️⃣ Хольц, бохирдлыг зайлуулах – Бэх, бичгийн хэрэгслийн үлдэгдэл, хуванцар бүрээсийг ялгах
5️⃣ Шинээр цаас үйлдвэрлэх – Гараар эсвэл үйлдвэрийн аргаар дахин боловсруулан шинэ бүтээгдэхүүн хийх
📌 Дахин боловсруулах 1 тонн цаас нь:
✅ 17 ширхэг модыг тайрахаас сэргийлнэ
✅ 26,000 литр ус хэмнэнэ
✅ 4,100 кВт/ц цахилгаан эрчим хүч хэмнэнэ
✅ 3 м³ хог хаягдлыг багасгана
6. Монгол дахь цаасан хаягдлын нөхцөл байдал
📌 Жилд дунджаар 20,000 тонн цаасан хог хаягдал үүсдэг
📌 Дахин боловсруулах үйлдвэрүүд цөөн, ихэнх хаягдал шууд хогийн цэгт хаягддаг
📌 Цахим шилжилт хийгдэж байгаа ч албан байгууллагууд цаасан баримтыг ихээр ашигладаг
📌 Цаасан хаягдлыг ангилан ялгах дадал сул
7. Дэлхий дахинд цаасан хаягдлыг хэрхэн зохицуулж байна вэ?
🌍 Япон, Герман, Швед – Цаасан хог хаягдлын 70-90%-ийг дахин боловсруулдаг
📉 АНУ, Европын орнууд – Цаасны хэрэглээг багасгахын тулд цахим системд шилжих бодлого хэрэгжүүлдэг
🔄 Компаниуд – Эко цаас үйлдвэрлэх, дахин боловсруулсан цаасыг түгээмэл хэрэглэх болжээ
Цаасан хог хаягдал нь байгальд харьцангуй хурдан задардаг ч үйлдвэрлэх явцдаа их хэмжээний байгалийн нөөц ашигладаг. Иймээс дахин боловсруулах, цаасны хэрэглээг багасгах, цахим шилжилтийг дэмжих нь байгаль орчныг хамгаалахад чухал үүрэгтэй.
♻ "Цаасаа хэмнэж, байгалиа хайрлая!" 🌿
